همه باید به دولت کمک کنند/انتقاد از دولت نباید موجب سلب اعتماد عمومی شود/ دولت به منتقدان اهانت نکند/ رفع تحریم ها باید بلافاصله بعد از توافق انجام شود/ اقدامات برگشت ناپذیر در صنعت هستهای را نمیپذیریم
همه باید به دولت کمک کنند/انتقاد از دولت نباید موجب سلب اعتماد عمومی شود/ دولت به منتقدان اهانت نکند/ رفع تحریم ها باید بلافاصله بعد از توافق انجام شود/ اقدامات برگشت ناپذیر در صنعت هستهای را نمیپذیریم
بسیج دانشجویی که برآیند آینده نگری و دوراندیشی رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(رحمت الله علیه) می باشد، با گذشت حدود سه دهه از حضورش در فضای عمومی دانشگاه ها، امروز به یکی از تشکل های موثر دانشجویی تبدیل شده است. «مشخصه دانشجویی» و «رسالت انقلابی» بسیج دانشجویی، حکایت از اهمیت راهبردی و نقش بنیادین آن در حرکت به سمت «دانشگاه اسلامی» دارد.
با توجه به اهمیت این تشکل انقلابی- دانشجویی در محیط دانشگاه ها، در این یادداشت به تبیین بسیج دانشجویی و نیازها و راهبردهای آن و نیز شاخص های دانشجویی بسیجی در کلام مقام معظم رهبری می پردازیم.
الف) بسیج دانشجویی؛ تشکل دانشجویی نه نظامی
«بسیج یک تشکل دو بعدی است. یک اتصال به محیط دانشجویی و دانشگاه و یک اتصال به سپاه دارد. سپاه چیست؟ آیا سپاه صرفا یک سازمان نظامی است؟ نه، سپاه نماد مقاومت انقلابی و شجاعانه است(...) سپاه فراتر از یک سازمان نظامی است. سپاه مجموعه ای است که برای مقاومت، برای مجاهدت، برای همان حرف هایی که شما امروز در دانشگاه برای آن ها درس می خوانید، از زمین حاصلخیز انقلاب اسلامی روئید.(...) حالا با این دو بعد، شما سپاهی هستید یا دانشجو و تشکل دانشجویی؟ پاسخ این است که شما نظامی نیستید. شما دانشجو و یک تشکل دانشجویی هستید(...). البته من بلافاصله می گویم نظامی بودن به هیچ وجه نقطه ضعف نیست. نظامی بودن افتخار است. منتهی شما در محیط دانشجویی این افتخار را ندارید».۱
ب) شاخص های دانشجوی بسیجی
۱- میدان داری عرصه های حیاتی و اساسی زندگی
«بسیج یعنی به صحنه آمدن و به میدان آمدن. چه میدانی؟ میدان چالش های حیاتی و اساسی(...). این میدان ها، میدان فکر و دانایی و تولید علم است. میدان چالش های گوناگون برای جبران عقب ماندگی است.(...) در این چالش ها، چالش دانایی و علمی هست، چالش تولید فکر هست، چالش سازندگی و خدمت رسانی به مردم هست، چالش دفاع سیاسی هست، چالش تهاجم سیاسی هست، چالش دفاع نظامی هست».۲
۲- پیشتازی
«بسیج باید جلوتر از همه وارد علم بشود، شما باید بروید عرصه های علمی را، عرصه های فن آوری را، نوآوری های علمی و آفاق شناخته نشده علم را تصرف کنید».۳
۳- عدالت طلبی
«بسیجی عدالت طلب است. عدالت طلبی به این نیست که انسان رو در روی کسی بایستد و بگوید تو عدالت طلب نیستی نه، این ساز و کار دارد. باید جامعه به نقطه ای برسد که سیاست های عدالت طلبانه در آن طراحی شود.»۴
۴- احساس «صاحب خانه» داشتن نسبت به کشور
«بسیج یعنی آن عنصر دلسوزی که کشور را متعلق به خود و آینده را وابسته به تلاش خود می داند، نگران است، چون صاحب خانه است».۵
ج) بسیج دانشجویی و نیازهای اساسی آن
۱- فکر، تحلیل و روشن بینی
«بسیج دانشجویی نیازهایی دارد. نیازهای اصلی و عنصری و اساسی. نیاز اولش به فکر و تحلیل و روشن بینی است. فکر، تفکر و اندیشه پردازی- یا به قول شماها کار تئوریک- در زمینه مسائل اسلام، در زمینه مسائل انقلاب، در زمینه مسائل بین المللی و در زمینه مسائل جاری».۶
۲- جهاد علمی
«یک نیاز دیگر عبارت است از جهاد علمی. جهاد علمی برای شما لازم است. باید در میدان های علم وارد شوید».۷
۳- اخلاق و معنویت
«یکی از نیازهای عمده شما مسأله اخلاق و معنویت است.(...) سعی تان این باشد که گناه نکنید. فرائض را با شوق و رغبت انجام بدهید. از یاد خدا غفلت نکنید. با قرآن انس پیدا کنید. در محیط های گوناگون که با همدیگر هستید، سعی کنید به دینداری و معنویت یکدیگر کمک کنید. شما به یک معنا شبیه ما طلبه ها هستید؛ مردم از طلبه ها انتظار بیشتری دارند، از بسیج هم انتظار بیشتری دارند».۸
۴- اتاق فکر
«از جمله نیازهای شما مجموعه اندیشه ورز است. یک مجموعه فکری درست کنید».۹
۵- مراقبت از نفوذی ها
«یکی از نیازها، گزینش افراد با صلاحیت در بخش های مختلف این تشکیلات بزرگ است. امام (رضوان الله علیه) همیشه به همه- از جمله دانشجوها- توصیه می کردند از نفوذی ها بپرهیزید.»۱۰
د) بسیج و راهبردهای آن
۱- هوشیاری توأم با عدم محافظه کاری
«محافظه کار نشوید و همواره دانشجو و بسیجی- به همان معنای مثبت و پرخون و پرتپش- باقی بمانید. البته دنباله این که می گویم «محافظه کار نشوید»، این است که «ولی هوشیار هم باشید».(...) گاهی اوقات دشمن کار را به گونه ای ترتیب می دهد که حرف حقی از زبان یک نفر صادر شود! دشمن ناحق و باطل است، پس چرا می خواهد این حرف حق از زبان آن شخص صادر بشود؟ چون می خواهد پازل خودش را کامل کند. اینجا حرف حق را نباید زد. پازل دشمن را نباید کامل کرد».۱۱
۲- نگاه فراجناحی به پدیده های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی
«مطالب را از بالا سر خطوط سیاسی و جناح بازی ها دیدن، همان چیزی است که من از دانشجوی بسیجی توقع دارم.۱۲ بسیج دانشجویی در عین آن که یک تشکل نظم یافته و برخوردار از سازماندهی است، نه در جناح های سیاسی هضم و حل می شود و نه خود را رقیب سازمان های دانشجویی متعارف می شمرد».۱۳
۳- توجه همزمان به ظاهر و باطن
«به عمق ها توجه کنید و آن را بطلبید. از ظواهر هم دست نکشید. این خطاست که کسی خیال کند یا توهم کند که باید باطن را درست کرد، ظاهر مهم نیست. نخیر، همین ظاهر، انسان را به وادی های گوناگون می کشاند. ظاهر دینی، ظاهر اسلامی، پای بندی به تعبد دینی، همین مجالس دعا، همین مجالس توسل به ائمه (علیهم السلام) لازم است، منتها همه این ها را با دانایی همراه کنید.
در آستانه فرارسیدن «روز دانشجو»، پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR بیست جملهی برگزیده از حضرت آیتالله خامنهای را در اینباره، منتشر کرد:
بنده دلم میخواهد این جوانان ما شما دانشجویان؛ چه دختر، چه پسر و حتّی دانشآموزان مدارس، روی ریزترین پدیدههای سیاسی دنیا فکر کنید و تحلیل بدهید. ۱۳۷۲/۰۸/۱۲
عزیزان من! رابطه با خدا را جدّی بگیرید. شما جوانید؛ به آن اهمیت بدهید، با خدا حرف بزنید، از خدا بخواهید. مناجات، نماز، نماز با حال و با توجّه، برای شما خیلی لازم است. مبادا اینها را به حاشیه برانید. ۱۳۷۷/۰۲/۲۲
دانشگاه باید بتواند یک جنبش نرمافزاریِ همهجانبه و عمیق در اختیار این کشور و این ملت بگذارد تا کسانی که اهل کار و تلاش هستند، با پیشنهادها و با قالبها و نوآوریهای علمیِ خودی بتوانند بنای حقیقی یک جامعه آباد و عادلانه مبتنی بر تفکّرات و ارزشهای اسلامی را بالا ببرند. ۱۳۷۹/۱۲/۰۹
برداشت و توقّع بنده و نظام اسلامی از جماعت دانشجو این است که فکر میکنیم دانشجو یک روشنفکر تمام عیارِ مسلمان است؛ متدیّن است. ۱۳۸۱/۰۹/۰۷
من میخواهم غالب یا بیش از غالب بدنه دانشجویی کشور، مجموعهای متعهّد و دارای احساس مسؤولیت نسبت به آرمانهای دانشجویی باشند. یکی از این آرمانها مسأله علم است؛ دومی عدالتخواهی است و آرمان سوم، آزاداندیشی و آزادیخواهی است. ۱۳۸۲/۰۸/۱۵
در زمینه عدالتخواهی، میتوانید قانون اساسی را مطالعه کنید و ببینید اگر ما بخواهیم عدالت اجتماعی را با همان مفهوم متعارفی که همه میفهمیم، تحقّق ببخشیم، باید از کدام دستگاهها چه توقّعهایی داشته باشیم.۱۳۸۲/۰۸/۱۵
نباید بهطور دائم در عرصهی تجربه و ترجمه - علم ترجمهای، حتّی فکر ترجمهای، ایده و مکتب و ایدئولوژی و اقتصاد و سیاست ترجمهای - بمانیم؛ زیرا این ننگ است برای انسان که از خرد، سنجش، تحلیل و درک و فهم خود استفاده نکند ۱۳۸۲/۰۹/۲۶
انتظار من از شما جوانها و اساتید این است. تولید علم کنید. به سراغ مرزهای دانش بروید. فکر کنید. کار کنید. با کار و تلاش میشود از مرزهایی که امروز دانش دارد، عبور کرد. ۱۳۸۳/۰۴/۱۷
سیاست زدگی و سیاست بازی به هیچ وجه مورد تأیید نیست اما سیاست گری و برخوردار شدن از قدرت فهم و تحلیل سیاسی، نیاز مبرم دانشجویان و دانشگاههاست. ۱۳۸۵/۰۷/۲۵
مظهر شهامت و سرعت عملِ ملت ایران دانشجویان بودند؛ آن هم دانشجویانی که پیرو خطّ امام بودند، نه دانشجوی وابسته به فلان حزب سیاسی یا فلان تشکیلات گوناگون و بیایمان؛ نه، دانشجویی که خطِّ امام را قبول داشت و به آن مؤمن بود. ۱۳۸۶/۰۸/۰۹
فرق شمای جوان و دانشجو و صادق و پاکیزهدل، با یک آدم سیاسیکار باید در همین باشد؛ حرفتان را صریح بزنید؛ آنچه را که میزنید، از دل بزنید؛ و اگر چنانچه معلوم شد که اشتباه است، سریع پس بگیرید؛ راحت. این، به نظر من یکی از بهترین شاخصههای دانشجوئی است. ۱۳۸۷/۰۷/۰۷
جنبش دانشجوئی در کشور ما در تاریخِ ثبت شده و شناخته شدهی خود، همیشه ضد استکبار، ضد سلطه، ضد استبداد، ضد اختناق و بشدت عدالتخواه بوده است. ۱۳۸۷/۰۹/۲۴
این برداشت من از جنبش دانشجوئی و نگاه من به جنبش دانشجوئی است: ضد استکباری، ضد فساد، ضد اشرافیگری، ضد حاکمیت تجملگرایانه و زورگویانه، ضد گرایشهای انحرافی؛ اینها خصوصیات جنبش دانشجوئی است. ۱۳۸۷/۰۹/۲۴
تشکلهای دانشجوئی فرصتی هم برای دانشجو ایجاد میکند برای کار دستهجمعی. و من به کار دستهجمعی اعتقاد دارم و این را یک نیاز دانشجو میدانم؛ کسب مهارتهای گوناگون؛ مهارتهای سیاسی، اجتماعی. ۱۳۸۷/۰۹/۲۴
از دانشگاه همیشه و در همه جا این انتظار هست که محل جوشش و اوج دو جریان حیاتی در کشور باشد: اول، جریان علم و تحقیق؛ دوم، جریان آرمانگراییها و آرمانخواهیها و هدفگذاریهای سیاسی و اجتماعی.۱۳۸۷/۰۹/۲۴
در جنگ نرم، شما جوانهای دانشجو، افسران جوان این جبههاید... افسر جوان تو صحنه است؛ هم به دستور عمل میکند، هم صحنه را درست میبینید؛ با جسم خود و جان خود صحنه را میآزماید. لذا اینها افسران جوانند؛ دانشجو نقشش این است. ۱۳۸۸/۰۶/۰۸
در زمینهی مسائل علمی باید دنبال قله بود؛ که این، توجه شما را به درس خواندن و خوب درس خواندن باید نتیجه بدهد. ۱۳۹۱/۰۵/۱۶
سطح معرفت را بالا ببرید. با قرآن، با نوشتجات مرحوم شهید مطهری، با نوشتجات فضلای بزرگی که خوشبختانه امروز در حوزههای علمیه حضور دارند، آشنا شوید. ۱۳۹۱/۰۵/۱۶
باید همت شما این باشد که در دنیا به وضعی برسیم که اگر کسی بخواهد به تازههای علمی دست پیدا کند، مجبور باشد زبان فارسی یاد بگیرد. ۱۳۹۱/۰۷/۲۲
من همهی دانشجویان را به «دانشجویی» به معنای واقعی کلمه - یعنی دنبال علم رفتن - و به فعالیتهای متناسب با دانشجوئی دعوت میکنم؛ چه فعالیتهای اجتماعی، چه فعالیتهای سیاسی. ۱۳۹۲/۰۵/۰۶
دیدار رئیس و نمایندگان مجلس خبرگان رهبری (1393/12/21) |
| |